تحقیق براورد پتانسيلهاي صادراتي با استفاده از تقريب مدل TradeSim 28 ص

دسته بندي : دانش آموزی و دانشجویی » دانلود تحقیق
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..doc) ( قابل ويرايش و آماده پرينت )
تعداد صفحه : 22 صفحه

 قسمتی از متن word (..doc) : 
 

‏بر‏ا‏ورد‏ ‏پتانسيل‏‌‏هاي‏ ‏صادراتي‏ ‏با‏ ‏استفاده‏ ‏از‏ ‏تقريب‏ ‏مدل‏ TradeSim
‏چكيده
‏يكي‏ ‏از‏ ‏روش‏‌‏هاي‏ ‏توسعه‏ ‏تجارت‏ ‏خارجي‏ ‏هر‏ ‏كشور‏ ‏شناخت‏ ‏دقيق‏ ‏پتانسيل‏‌‏هاي‏ ‏اقتصادي‏- ‏تجاري‏ ‏شركاي‏ ‏تجاري‏ ‏عمده‏ ‏و‏ ‏راه‏‌‏هاي‏ ‏رساندن‏ ‏حجم‏ ‏و‏ ‏تركيب‏ ‏تجارت‏ ‏خارجي‏ ‏اعم‏ ‏از‏ ‏صادرات‏ ‏و‏ ‏واردات‏ ‏به‏ ‏سطح‏ ‏مطلوب‏ ‏آن‏ ‏است‏. ‏به‏ ‏گونه‏‌‏اي‏ ‏كه‏ ‏حداكثر‏ ‏پتانسيل‏‌‏هاي‏ ‏تجاري‏ ‏دو‏ ‏كشور‏ ‏مورد‏ ‏شناسايي‏ ‏قرار‏ ‏گرفته‏ ‏و‏ ‏در‏ ‏راستاي‏ ‏انتفاع‏ ‏هر‏ ‏دو‏ ‏طرف‏ ‏از‏ ‏تجارت‏ ‏دو‏ ‏جانبه‏ ‏بخش‏‌‏ها‏ ‏و‏‌‏كالاهاي‏ ‏تجاري‏ ‏اولويت‏‌‏دار‏ ‏تعيين‏ ‏گردد‏.
‏از آنجا كه كشور كره‏‌‏جنوبي يكي از طرف‏‌‏هاي تجاري عمده ايران بوده و باتوجه به رشد صنعتي و تجاري كره‏‌‏جنوبي پتانسيل‏‌‏هاي تجاري آن در حال رشد‏ ‏مي‏‌‏باشد، شناخت پتانسيل‏‌‏هاي تجاري اين‏ ‏كشور،‏ ‏مانند‏ ‏ساير‏ ‏شركاي تجاري ايران حائز اهميت مي‏‌‏باشد. براين اساس در اين مقاله سعي داريم تا با استفاده از مدل‏ ‏”‏ شبيه‏‌‏سازي‏ ‏پتانسيل‏‌‏هاي‏ ‏تجاري‏ ‏دوجانبه. Simulation Model of Bilateral Trade Potentials
‏ (TradeSim) ‏“‏ به براورد‏ ‏پتانسيل صادراتي ايران به كشور كره‏‌‏جنوبي بپردازيم.
‏
‏مقدمه
‏كشور كره‏‌‏جنوبي(جمهوري كره) ازجمله طرف‏‌‏هاي تجاري عمده ايران مي‏‌‏باشد كه, بويژه‏ ‏پس از رشد سريع اقتصادي‏ ‏اين كشور‏ ‏و‏ ‏پيشرفت قابل ملاحظه‏ ‏صنايع‏ ‏آن، شاهد افزايش سهم اين كشور از تجارت خارجي ايران در سالهاي اخير هستيم، بطوريكه سهم كره از كل صادرات‏ ‏غيرنفتي ‏‌‏ايران‏ ‏در سال 1379 معادل 95/1 درصد و از‏ ‏كل واردات كشور بالغ بر 14/5 درصد بوده است. بدين ترتيب رتبه اين كشور در ميان طرف‏‌‏هاي تجاري عمده ايران به سطح شانزدهم دربين مقاصد صادراتي، و‏ ‏رتبه پنجم بين مبادي وارداتي‏ ‏ارتقاء يافته است.
‏مطمئناً ارتباط تجاري گسترده بين دو كشور ايران و كره‏‌‏جنوبي منافع فراواني براي دو طرف مي‏‌‏تواند داشته باشد. كه از جمله مي‏‌‏توان به موارد مهم زير بطور اجمالي اشاره كرد:
‏1- كشور ايران باتوجه به برخورداري از منابع قابل ملاحظه انرژي مي‏‌‏تواند در براورده كردن نيازهاي وارداتي كره سهم به سزايي داشته باشد.
‏2- كشور ايران باتوجه به دسترسي گسترده به بازارهاي منطقه، بدليل موقعيت جغرافيايي ممتاز خود, امكان توسعه روابط تجاري كره‏‌‏جنوبي با كشورهاي منطقه را بصورت چند جانبه دارا مي‏‌‏باشد.
‏3- كشور ايران باتوجه به جمعيت 65 ميليوني خود بازار مناسبي براي توليدات صنعتي نسبتاً ارزان قيمت كره‏‌‏جنوبي به حساب مي‏‌‏آيد.
‏4- باتوجه به جايگاه استراتژيك ايران‏ ‏در‏ ‏منطقه خاورميانه، اين‏ ‏كشور‏ ‏از‏ ‏اهميت‏ ‏فوق‏‌‏العاده ‏ براي‏ ‏شركت‏‌‏هاي‏ ‏كره‏‌‏اي برخوردار‏ ‏است. چرا كه امكان دسترسي اين شركت‏‌‏ها به بازارهاي منطقه(خاورميانه, آسياي ميانه، قفقاز و ... ) را آسان‏‌‏تر نموده و امكان بهره‏‌‏مندي از توسعه اقتصادي و پتانسيل‏‌‏هاي تجاري رو به رشد كشورهاي منطقه را در آينده گسترش مي‏‌‏بخشد.
‏5 - باتوجه به عضويت كره‏‌‏جنوبي در APEC, ASEAN+2 ‏ و OECD‏، توسعه روابط اقتصادي ـ‏‌‏تجاري با كشور كره امكان توسعه روابط تجاري ايران با ساير اعضاي اين بلوك‏‌‏هاي تجاري- اقتصادي را نيز ممكن مي‏‌‏سازد. اين امر مي‏‌‏تواند علاوه بر توسعه روابط دوجانبه، بعنوان كانالي براي توسعه روابط چند جانبه اقتصادي- تجاري مورد بهره‏‌‏برداري قرار گيرد.
‏6- مطمئناً دو‏ ‏كشور‏ ‏ايران‏ ‏و‏ ‏كره‏ ‏اهداف‏ ‏مشترك‏ ‏فراواني‏ ‏در زمينه‏ ‏تجارت, سرمايه‏‌‏گذاري, همكاري‏‌‏هاي صنعتي و غيره دارند كه آگاهي از آنها نياز به مطالعات گسترده‏‌‏اي دارد.
‏7- از منظر ايران، بازار كره, عليرغم كوچك بودن نسبي آن, نبايستي مورد بي‏‌‏توجهي قرار گيرد, چرا كه اولاً، اين بازار بيش از 45 ميليون‏‌‏نفر مصرف‏‌‏كننده دارد, ثانياً انباشت قابل ملاحظه فناوري و سرمايه اين كشور، زمينه‏‌‏هاي فراواني را براي توسعه صنايع كليدي ايران نظير حمل‏‌‏ونقل, ارتباطات, انرژي, ماشين‏‌‏آلات, استخراج منابع طبيعي و ساير صنايع كارخانه‏‌‏اي صادرات‏‌‏گرا مهيا ساخته و توسعه روابط دوجانبه صنعتي, تجاري و تكنولوژيك كمك گسترده
‏‌‏اي به صنايع ايراني خواهد كرد.
‏8- كشور كره باتوجه به روابط تجاري گسترده با سابقه و رو به توسعه آن با ايران, اين امكان‏ ‏را‏ ‏دارد‏ ‏كه‏ ‏دسترسي‏ ‏صادركنندگان‏ ‏ايراني‏ ‏به‏ ‏بازار‏ ‏آسياي‏ ‏شرقي‏ ‏و‏ ‏جنوبي‏ ‏را‏ ‏توسعه بخشيده و زمينه‏‌‏هاي تنوع بخشيدن به طرف‏‌‏هاي تجاري و كالاهاي صادراتي ايران را فراهم سازد.
‏9- دو كشور ايران و كره‏‌‏جنوبي اين امكان را دارند كه با توسعه همكاري‏‌‏هاي صنعتي- تجاري‏ ‏در‏ ‏زمينه‏ ‏صنايع‏ ‏آهن‏ ‏و‏ ‏فولاد,‏ ‏خودروسازي,‏ ‏ساختمان‏‌‏سازي،‏ ‏صنايع پتروشيمي,‏ ‏پوشاك و نساجي, توان رقابت‏‌‏پذيري مشترك خود را ارتقاء بخشيده و با توسعه سرمايه‏‌‏گذاري‏‌‏هاي مشترك در اين زمينه‏‌‏ها، ‏‌‏سهم مشترك خود از توليد و صادرات جهاني را افزايش دهند.
‏براين اساس در اين مقاله سعي كرده‏‌‏ايم, ‏‌‏با استفاده از يك روش جديد و نسبتاً مفيد به براورد پتانسيل‏‌‏هاي صادراتي ايران به كره‏‌‏جنوبي در گروههاي كالايي مختلف بپردازيم. لذا با توجه به ضرورتي كه براي مطالعه پتانسيل‏‌‏هاي تجاري ايران با طرف‏‌‏هاي تجاري عمده آن ذكر گرديد، هدف از اين تحقيق براورد پتانسيل‏‌‏هاي صادراتي ايران به كره براساس ساختار اقتصادي و نيازمندي‏‌‏هاي وارداتي آن مي باشد.
‏ براي‏ ‏اين‏ ‏منظور‏ ‏پس‏ ‏از معرفي متدولوژي تحقيق, ابتدا جايگاه كره‏‌‏جنوبي در بين شركاي تجاري عمده ايران, در كل صادرات غيرنفتي و هر كدام از گروههاي ده گانه كالايي را، براساس كدهاي يك رقمي SITC‏، مورد بررسي قرار داده، و سپس ضمن براورد پتانسيل صادراتي‏ ‏ايران به كشور كره در هر گروه و‏ ‏مقايسه آن با وضعيت موجود صادرات ايران به كره, زمينه‏‌‏هاي ممكن براي‏ ‏توسعه روابط تجاري‏ ‏دوجانبه‏ ‏را‏ ‏مورد‏ ‏تجزيه‏ ‏و‏ ‏تحليل‏ ‏قرار داده‏‌‏ايم.
‏
‏1. مباني نظري و متدولوژي تحقيق
‏تاكنون روشهاي متعددي براي براورد پتانسيل تجاري، ‏‌‏بويژه درمواردي كه‏ ‏كشورهاي مورد نظر در ابتدا هيچگونه روابط تجاري متناسبي با طرف‏‌‏هاي تجاري خود نداشته و يا سطح‏ ‏روابط تجاري‏ ‏آنها نازل بوده است، معرفي‏ ‏شده است. برخي از روش‏‌‏هاي مرسوم براي براورد پتانسيل تجاري دوجانبه عبارتند از‏2. ‏صباغ كرماني و حسيني(1380)، 108-109
‏ روش ساختار تجاري(بافت يا تركيب اقلام كالاهاي‏ ‏وارداتي‏ ‏و‏ ‏صادراتي)،‏‌‏ ‏روش‏ ‏براورد‏ ‏ساده‏ ‏پتانسيل‏ ‏تجاري، روش‏ ‏ويكس و سوباست. John Weeks, Subast Turan
‏, ‏شاخص‏ ‏گروبل- ‏‌‏لويد. Gruble - Lloyde
‏،‏ معيار‏ ‏تشابه‏ ‏صادرات- واردات. Export & Import Similarity (EIS)
‏، ‏فرضيه ليندر. Linder Hypothesis
‏،‏ معيار مزيت نسبي آشكار شده. Revealed Comparative Advantage (RCA)
‏،‏ معيار كسينوس, ‏‌‏روش انتقال سهم. The Shift-Share Method
‏، ‏معيار تشابه فينگر- كرينين. Finger and Kreinin
‏.‏ ‏روش ديگر در براورد پتانسيل تجاري, استفاده از مدل‏‌‏هاي جاذبه. Gravity Model
‏ ‏مي‏‌‏باشد، كه ساختار آنها به نحو مناسبي در مطالعات كلاسن. Klassen
‏(1972) و كلاسن و وان‏‌‏ويكرن. Klassen and Van Wickeren
‏(1969) ارائه شده است.
‏اين مدل‏‌‏ها به‏‌‏عنوان يك ابزار مناسب بطور گسترده در تجارت ‏‌‏بين‏‌‏الملل براي توضيح جريان‏‌‏هاي‏ ‏تجاري‏ ‏دوجانبه‏ ‏بكار‏ ‏مي‏‌‏روند.‏ ‏در‏ ‏اقتصاد ‏‌‏بين‏‌‏الملل،‏ ‏اين‏ ‏مدل‏‌‏ها‏ ‏امكان‏ ‏براورد پتانسيل تجاري دوجانبه در يك مقطع زماني‏ ‏خاص و به‏‌‏طور همزمان از ديدگاه كشور صادركننده و وارد‏‌‏كننده را فراهم‏ ‏مي‏‌‏آورد.‏ ‏در‏ ‏واقع، براورد پتانسيل‏ ‏تجاري بين‏ ‏دو‏ ‏كشور‏ ‏در‏ ‏يك‏ ‏مدل‏ ‏خاص جاذبه با استفاده از عواملي‏ ‏كه مي‏‌‏توانند تعيين‏‌‏كننده آن باشند, صورت‏ ‏مي‏‌‏گيرد. اين عوامل, ويژگي‏‌‏هاي اقتصادي دو كشور و موانع و مشوق‏‌‏هايي هستند كه براي تجارت بين دو كشور وجود دارند. در واقع, درچارچوب اين مدل مي‏‌‏توان موانع و تشويق‏‌‏هاي موجود را بصورت متغير‏ ‏كمي و‏ ‏يا متغير كيفي كه در بازارهاي خاص‏ ‏و قابل قبول‏ ‏كمي‏ ‏شده‏‌‏اند, وارد‏ ‏مدل كرده و تاثير آن را بر تجارت دو جانبه بررسي نمود‏13. ‏طيبي و آذربايجاني(1380)، 71-72
‏ در مجموع مي‏‌‏توان گفت كه مدل جاذبه يك ابزار سنتي است كه اخيراً با توجه به گستره اطلاعات قابل حصول، بسط يافته است.
‏به اعتقاد هوملز. Hummels (1998)
‏(1998)، عامل تعيين كننده اصلي در تجارت دو جانبه هزينه‏‌‏هاي تجارت مي‏‌‏باشد كه ازطريق تركيب تعرفه‏‌‏ها و موانع غيرتعرفه‏‌‏اي و فاصله بين دو كشور(يا منطقه) قابل تعريف است. از آنجا كه موانع تعرفه‏‌‏اي قيمت‏‌‏ها‏‌‏ي بخشي و در نتيجه الگوي توليد و مصرف را تحت تاثير قرار مي