دانلود مقاله در مورد فرقه نقشبندیه

دسته بندي : مقاله » مقالات فارسی مختلف
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..doc) ( قابل ويرايش و آماده پرينت )
تعداد صفحه : 42 صفحه

 قسمتی از متن word (..doc) : 
 

‏در اسلام درپایان قرن اول هجری از تصوف سخن گفته شده است حسن بصری ( 110-53 هجری )از صوفیان اولیه تصوف اسلامی است . در قرن دوم هجری – قمری درجهان اسلام گسترش یافت و د رقرن سوم ، مرحله جدیدی از سیر تکامل تصوف شروع شد . روحیه زهد و عرفان تعدیل یافت طرائق و مضامین و مراحل مختلف دیگری در آن به وجود آمد . تعدد طریقتهای آن باعث تسریع گسترش تصوف در سرزمینهای مختلف اسلامی شهر در ایران نیز طرائق مختلفی پدید آمد که درفاصله قرن ششم تا نهم قمری فرقه های مذهبی را تشکیل داده اند که د رجریانات تاریخی نیز موثر واقع شدند . فرقه های کبرویه ، سهروردیه ، نور بخشیه و صفویه و ... نمونه ای از این فرقه ها بودند ، درمیان این فرقه ها تنها فرقه ای که توانست تشکیل حکومت سیاسی – مذهبی دهد صفویه بود .
تصوف از دیر باز به صورت یکی از اشکال زندگی مذهبی وجود داشته است آنچه بسیار مهم است قوام یافتن تدریجی آن و رهبری برخی از حرکتهای مذهبی و سیاسی ادوار تاریخی و یا حداقل تاثیر در آن حرکتها بوده است خصیصه بارز اغلب این طرائق نفوذ در توده مردم بوده است آنان توانستند که در فاصله قرنهای ششم تا نهم هجری از نوعی وحدت مذهبی و اجتماعی سخن گویند بدین گونه حرکتهای مذهبی وسیاسی نضج می گیرد و برخی از طریقه ها علیه حکام وقت و ظلم وتعدی آنان به پا می خیزند شیوخ و خانقاه های آنان مدتها پناهگاه کسانی بودند که از تظلم دستگاه حاکمه به ستوه آمده بودند .
بسیاری از جنبشهای ایرانیان علیه تشکیلات حکومتی و دستگهاههای دولتی از همان قرون اولیه اسلامی تا دوره کار آمدن صفویان درقرن دهم هجری – قمری توسط اهل تصوف به وقوع پیوسته است ، خصوصا" که تشیع درعمق تعالیم و معانی خود قیام علیه جور و احقاق حق را تقویت می کند .
‏تصوف :
‏1.تعریف تصوف : مسلکی است که با مذهب آمیخته است و طرفداران این مسلک عقیده دارند که دراین طریقه بهترین راه برای رسیدن به حق می باشد و انسان پس از تامل و تفکر و تجربه و مشاهده و سیر و سلوک می تواند به مقصود نهایی و مطلوب اصلی خود برسد .
2.معانی واژه صوفی ، صوفی به معنای پشم یا پشمین است و اهل تصوف به مناسبت پوشیدن چنین جامعه هایی بدین نام شهرت یافتند
3.منشا تصوف : درباره منشا تصوف عقاید مختلف است
       ‌أ.نظریه اول : عده ای معتقدند تصوف منشعب از مذهب بود می باشد
       ‌ب.نظریه دوم : بعضی تصوف را از فلسفه و مخصوصا " فلسفه افلاطونی اقتباس شده می دانند
       ‌ج.نظریه سوم : عده ای عقیده دارند تصوف کشورهای اسلامی از امور خارجی سرچشمه نگرفته بلکه تحولات سیاسی و اجتماعی موجب گردیده است این مسلک به وجود آید
       ‌د.نظریه چهارم : دیگر اینکه خود صفویه همه این عقاید و افکار را ناستوده می دانند و می گویند این گونه انتسابات به فرقه صوفیه گناه بزرگی است ، آنها می گویند تصوف عبارت است از لبّ عصاره و باطن قرآن و احادیث پیغمبر .0بنابر این در مسلک صوفیان ، شریعت نقطه خروج است و رهبر انسان است برای وصول به حقیقت
4.عقاید صوفیه :
       1.پیروان این مسلک عقیده دارند که خداوند بوده است و بقیه امور نبود . چنانچه مولوی می گوید : ما عدمهائیم و هستی ها نما بر وجود مطلق و هستی ما .
       2.راز پوشی یکی از دیگر عقاید فرقه صوفیه است و می گویند چون هر کسی نمی تواند از حقیقت این مسلک وقوف یابد در نتیجه اظهار و عقاید صوفیه برای این دسته از مردم و نه تنها سودی در بر ندارد بلکه زیانی واهم مشاغل می شود .
       3.عقیده سوم : عواطف و احساسات صوفیه همیشه با احساسات عواطف سر و کار دارند و با ذوق و عشق حلاجی قی کنند و با عقل چندان مشورتی ندارند .
       4.خویشتن پرستی و تنفر از آن صوفیه از خویشتن پرستی متنفرند .
‏صفویه
‏فرهنگ
‏اقتصاد
‏مذهب
‏نیروی ‏نظامی
‏تصوف
‏پادشاهان عهد صفوی
‏در اسلام درپایان قرن اول هجری از تصوف سخن گفته شده است حسن بصری ( 110-53 هجری )از صوفیان اولیه تصوف اسلامی است . در قرن دوم هجری – قمری درجهان اسلام گسترش یافت و د رقرن سوم ، مرحله جدیدی از سیر تکامل تصوف شروع شد . روحیه زهد و عرفان تعدیل یافت طرائق و مضامین و مراحل مختلف دیگری در آن به وجود آمد . تعدد طریقتهای آن باعث تسریع گسترش تصوف در سرزمینهای مختلف اسلامی شهر در ایران نیز طرائق مختلفی پدید آمد که درفاصله قرن ششم تا نهم قمری فرقه های مذهبی را تشکیل داده اند که د رجریانات تاریخی نیز موثر واقع شدند . فرقه های کبرویه ، سهروردیه ، نور بخشیه و صفویه و ... نمونه ای از این فرقه ها بودند ، درمیان این فرقه ها تنها فرقه ای که توانست تشکیل حکومت سیاسی – مذهبی دهد صفویه بود .
تصوف از دیر باز به صورت یکی از اشکال زندگی مذهبی وجود داشته است آنچه بسیار مهم است قوام یافتن تدریجی آن و رهبری برخی از حرکتهای مذهبی و سیاسی ادوار تاریخی و یا حداقل تاثیر در آن حرکتها بوده است خصیصه بارز اغلب این طرائق نفوذ در توده مردم بوده است آنان توانستند که در فاصله قرنهای ششم تا نهم هجری از نوعی وحدت مذهبی و اجتماعی سخن گویند بدین گونه حرکتهای مذهبی وسیاسی نضج می گیرد و برخی از طریقه ها علیه حکام وقت و ظلم وتعدی آنان به پا می خیزند شیوخ و خانقاه های آنان مدتها پناهگاه کسانی بودند که از تظلم دستگاه حاکمه به ستوه آمده بودند .
بسیاری از جنبشهای ایرانیان علیه تشکیلات حکومتی و دستگهاههای دولتی از همان قرون اولیه اسلامی تا دوره کار آمدن صفویان درقرن دهم هجری – قمری توسط اهل تصوف به وقوع پیوسته است ، خصوصا" که تشیع درعمق تعالیم و معانی خود قیام علیه جور و احقاق حق را تقویت می کند .
‏تصوف :
‏1.تعریف تصوف : مسلکی است که با مذهب آمیخته است و طرفداران این مسلک عقیده دارند که دراین طریقه بهترین راه برای رسیدن به حق می باشد و انسان پس از تامل و تفکر و تجربه و مشاهده و سیر و سلوک می تواند به مقصود نهایی و مطلوب اصلی خود برسد .
2.معانی واژه صوفی ، صوفی به معنای پشم یا پشمین است و اهل تصوف به مناسبت پوشیدن چنین جامعه هایی بدین نام شهرت یافتند
3.منشا تصوف : درباره منشا تصوف عقاید مختلف است
       ‌أ.نظریه اول : عده ای معتقدند تصوف منشعب از مذهب بود می باشد
       ‌ب.نظریه دوم : بعضی تصوف را از فلسفه و مخصوصا " فلسفه افلاطونی اقتباس شده می دانند
       ‌ج.نظریه سوم : عده ای عقیده دارند تصوف کشورهای اسلامی از امور خارجی سرچشمه نگرفته بلکه تحولات سیاسی و اجتماعی موجب گردیده است این مسلک به وجود آید
       ‌د.نظریه چهارم : دیگر اینکه خود صفویه همه این عقاید و افکار را ناستوده می دانند و می گویند این گونه انتسابات به فرقه صوفیه گناه بزرگی است ، آنها می گویند تصوف عبارت است از لبّ عصاره و باطن قرآن و احادیث پیغمبر .0بنابر این در مسلک صوفیان ، شریعت نقطه خروج است و رهبر انسان است برای وصول به حقیقت
4.عقاید صوفیه :
       1.پیروان این مسلک عقیده دارند که خداوند بوده است و بقیه امور نبود . چنانچه مولوی می گوید : ما عدمهائیم و هستی ها نما بر وجود مطلق و هستی ما .
       2.راز پوشی یکی از دیگر عقاید فرقه صوفیه است و می گویند چون هر کسی نمی تواند از حقیقت این مسلک وقوف یابد در نتیجه اظهار و عقاید صوفیه برای این دسته از مردم و نه تنها سودی در بر ندارد بلکه زیانی واهم مشاغل می شود .
       3.عقیده سوم : عواطف و احساسات صوفیه همیشه با احساسات عواطف سر و کار دارند و با ذوق و عشق حلاجی قی کنند و با عقل چندان مشورتی ندارند .
       4.خویشتن پرستی و تنفر از آن صوفیه از خویشتن پرستی متنفرند .
‏صفویه
‏فرهنگ
‏اقتصاد
‏مذهب
‏نیروی ‏نظامی
‏تصوف
‏پادشاهان عهد صفوی
:
‏شاه ‏اسماعیل اول
‏شاه ‏طهماسب اول
‏شاه ‏اسماعیل دوم
‏سلطان ‏محمد خدابنده
‏شاه ‏عباس اول
‏شاه ‏صفی اول
‏شاه ‏عباس دوم
‏شاه ‏سلیمان
‏شاه ‏سلطان حسین
‏شاه ‏طهماسب دوم
‏شاه عباس سوم
‏تصوف و نقش آن درشکل گیری حکومت صفویه :
‏طریقت صوفی از روزگار شیخ صفی وارد یک دروه آشکار و هدفداری شد . صوفیان که شاه را ‏مرشد کامل ‏خود می دانستند و مقام او را نیمه الهی تلقی می کردند . اما این صوفیان بانی اصلی دولت صفویه بودند . پایداریها و استقامات آنها طی چند سال از زمان شیخ صفی که پیروان صوفی را عهده دار شد تا زمان شاه اسماعیل اول که رسما" حاکم و شاه صوفیان گردیده بیانگر ثبات قدم و ارادت پیروان صوفی به طریقت صوفی می باشد .
همچنین مریدان صوفی بودند که زمانی که شاه اسماعیل هفت ساله بود به پیروی وی حمایت او زمینه های قدرتش را فراهم کردند تا اینکه درسن 13 سیزده سالگی توانست قدرت را به دست گیرد .
بنابراین اگر چه تشکیل دولت صفوی عامل مهم وعنصر اساسی تشکیل قدرت بودند اما همانند نیروهای تشکیل دهنده دولتهای دیگر وضعیت چندان خوشایندی پس از رسمی شدن حکومت برایشان ایجاد نگردید .
‏نقش روحانیت متنفذ در ضدیت با تحولات اجتماعی و ایجاد اغتشاشها درافغانستان
‏شناختی کلی از روحانیت متنفذ درکشور:
‏روحانیون در کشورهای اسلامی و بخصوص درکشورما ازاحترام و اهمیت چشم گیری برخورداراند. تا آنجا که تاریخ گواهی میدهد، روحانیون متحدترین صف یا طبقه را در جوامع اسلامی تشکیل میدهند و بنابرین در تمام کشورهای اسلامی نقش بسیار موثری در بسیج نیروهای جامعه بسوی نهضت های مذهبی، ملی و ضد استعماری داشته و دارند . دولت های اسلامی نیز پایداری و ثبات نظام اجتماعی خود را وابسته به تائید روحانیون و چهره های مذهبی پرنفوذ کشورخود میدانند و این سنت را که تاریخ درازی دارد، هنوزهم احترام میکنند. البته در افغانستان دو عنصر جداگانه ولی مهم به سلطنت یا حاکمیت دولتی مشروعیت می بخشد: یکی توافق قبائل و دیگر تائید روحانیت سنتی.
‏بهرصورت درمیان افراد روحانی باید تفاوت بین ملا ده ، مولوی ( عالم ، مدرس )، سید ( اعقاب پیامبر )، پیر( شخصیت روحانی ایکه چندین صد یا چندین هزار مرید دارد) و صوفی ( کسیکه سروکارش با خانقا وعبادت در خلوت خود است) ، و سرانجام روشنفکر اسلام گرا را دانست.
‏ملا غالبادر ده سکونت دارد ومسجد محل تبادل افکار و دانش اوبا اهالی ده است. فضای ده در حول مسجد با آهنگ نمازهای پنجگانه و تعارفات مشحون از احترام و گزارش های روزمرة زندگی روستائی فضای خوش آیندی است. اهالی ده کسی را که به لحاظ تقوی و دانش خود بالاتر از دیگران است از طریق توافق ارباب به ملائی برمیگزینند. در دهات موقوفاتی وجود ندارد تا ملا از حاصل آن امرار معاش کند، زیرا امیرعبدالرحمن خان بخشی از موقوفات را لغوو ملی کرد و با اینکار، خود مختاری روحانیون را درکشور ضعیف ساخت. بنابرین با ملا تعهد میشود که دستمزد او هرسال درسرخرمن از طریق تادیه عشرو زکات پرداخت میگردد. با این مزد پولی که هنگام نام گذاری نوزاد و یا تدفین مرده بعنوان صدقه از طرف ورثة میت تخصیص داده شده اضافه میگردد. البته در تامین زندگی ملا ده ثروتمندان و ملک ها سهم بیشتری دارند و ملا خواهی نخواهی از ملک ده حرف شنوی دارد.
‏موقعیت اجتماعی ملا در مناطق مختلف ازهم متفاوت است. در مناطق قبائلی موقف ملا پائین تراز افراد قبیله است،چرا که جزء اجتماع قبیله محسوب نمیشود. اما درمیان درانی ها و مناطق دیگر ملا به سبب دانشی که دارد ازمقام بالا تری برخوردار است. اجرای مراسم مذهبی درانحصار ملا است، مراسمی از قبیل : دعای نامگذاری نوزاد، مراسم ختنه سوری، انجام مراسم عقد و نکاح، مراسم تدفین، تعلیم کودکان وغیره. در قرای کوچک معمولا ملا تنها فرد باسواد است. ملا در برخوردها و اختلافات اهل ده به میانجگری می پردازد. سطح دانش ملا ها باهم بسیار فرق دارد، بعضی از ملاها نوشتن و خواندن میدانند و ملاهائی هم هستند که سواد ندارند ، اما دعاهائی به عربی و آیاتی از قرآن را از برمی خوانند.
‏شخصیت ممتازتر ازملا، مولوی ( عالم ) است که معمولا حدود ده دوازده طالب را در یک مسجد یا مدرسه علوم دینی بدورخود جمع و تدریس میکند. تدریس با سطح ذکاوت و پیشرفت هر شخص بستگی دارد و شامل مطالب الهیات، تفسیر قرآن، فقه حنفی، حدیث و نیز صرف و نحوعربی وغیره کتابهای دینی است که بگونه یکنواخت و غیر قابل تغییر تدریس میگردد. طالب العلم پس از اجازة مولوی حق دارد بکار ملائی در ده بپردازد ویا اینکه به مدرسة بالاتری رجوع کند و چون در افغانستان تا 1925 میلادی مدارس عالی شرعی وجود نداشت، بنابرین طالب العلم مجبورمی شد برای ادامه تحصیل به هندبرتانوی و به مدرسه بزرگ ‏«‏ دیوبند‏»‏ برود که بدبختانه اکثرشان پس از ختم تحصیل برضد تحولات اجتماعی کشور خود قرارمی گرفتند.