عصر مدرن و شكوفایی اقتصادی 20 ص
دسته بندي :
انسانی »
اقتصاد
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : word (..DOC) ( قابل ويرايش و آماده پرينت )
تعداد صفحه : 28 صفحه
قسمتی از متن word (..DOC) :
2
بررسی كتاب
عصر مدرن و شكوفایی اقتصادی>>
نیم نگاه
حق مالكیت آغاز تمامی حقوق است. یونان تا زمانی نظامی دموكراتیك داشت كه توانست هزاران خرده مالك كشاورز را حفظ كند. تمركز تدریجی مالكیت زمین، شكل گیری زمین داری بزرگ و نابودی خرده مالكان باعث شد كه كشاورزی یونان به تدریج بر نیروی كار بردگان تكیه كند. این در نهایت به زوال دموكراسی انجامید .
در انگلستان نیز انقلاب صنعتی بدون احترام به حقوق آریستوكراسی زمین دار، كه از جنبش ماگنا كارتا magna carta نشات گرفت، اتفاق نمی افتاد. اشراف توانستند مانع از استبداد پادشاهی شوند. برای نخستین بار پذیرفته شد كه پادشاه مافوق قانون نیست .
ویلیام برنستین، نویسنده كتاب «آغاز وفور: چگونه جهان مدرن رونق یافت»۱ معتقد است كه از نیمه های قرن هجدهم تا نیمه های قرن نوزدهم تغییرات بنیادی و شگرفی رخ داد كه جهان مدرن را آفر
2
ید. این تحولات، به جهت ژرفا و اهمیت، حتی از تغییرات چند دهه اخیر دوران سازتر بوده اند. هر چند چنان كه خواهیم دید انقلاب های تكنولوژیك مهمی در این دوران روی داد، آنچه این دوران را اساسا متمایز می سازد ظهور نهادهای مدرن سرمایه داری است. برنستین می گوید كه تجارب ناموفق كشورهای جهان سوم و همچنین كشورهای كمونیستی گواه آن است كه احداث كارخانه به تنهایی مدرنیته نمی آفریند. مدرنیته مستلزم نهادهایی مانند پذیرش حق مالكیت، بینش علمی و دسترسی به سرمایه یا اعتبار است. نقش دولت در این عرصه به راستی كلیدی است. برنستین با انگاره «بازار آزاد» مخالف است. دولت باید در اقتصاد مداخله كند، اما این مداخله باید در جهت ایجاد و گسترش نهادهای سرمایه داری باشد. به عبارت دیگر دولت باید رشد اقتصادی را مقدم بر توزیع عادلانه درآمد و یا دموكراسی بداند. دموكراسی پدیده ای است كه به اعتقاد برنستین به دنبال رشد اقتصادی رخ خواهد داد .
بدین جهت او می گوید كه فرانكو در اسپانیا و پینوشه در شیلی، به رغم نقض حقوق بشر، نقش مترقی داشته اند، زیرا نهادهای سرمایه داری را آفریده اند. مهم این است كه حكومت مطلقه باید از نوع دولت استبدادی غارتگر ماقبل سرمایه داری نباشد. این دولت ممكن است در مراحل آغازین نهادهای مدرن به استثنای دموكراسی را بیافریند. نباید فراموش كرد كه ظهور سرمایه داری در اروپا نیز با حكومت های مطلقه ملازمت داشته است. دموكراسی به سیستم عقلایی و رشد اقتصادی نمی انجامد، برعكس، تفكر عقلا
3
یی و رشد اقتصادی به دموكراسی مجال رشد خواهند داد. به این نكته باز خواهیم گشت. برنستین كتاب را با این سئوال آغاز می كند كه چرا امپراتوری روم و یا دولت شهرهای تجاری ونیز و فلورانس نتوانستند ماشین بخار و یا برق را اختراع كنند چه عاملی در دوره معینی به اختراعات و پروژه های مهمی مانند كانال كشی مدرن، ماشین بخار و تلگراف انجامید چرا این دگردیسی بنیادی اقتصادی اجتماعی در دوره ای خاص ۱۸۵۰ ۱۷۳۰ روی داد چرا، به ترتیب زمانی، هلند، انگلستان و آمریكا پیشاهنگان این انقلاب ها بوده اند چه عاملی كشورهای توسعه نیافته را از توسعه بازداشته است برنستین می گوید كه در دوره كوتاهی سرعت حمل ونقل متجاوز از ده برابر افزایش یافت و سپس، با اختراع تلگراف، ارتباط فوری و بی واسطه برقرار شد. همزمان با افزایش سرعت، هزینه حمل ونقل به طرز محسوسی كاهش یافت. باید به خاطر داشت كه نه رنسانس و نه عصر روشنگری مستقیما به این تحولات منجر نشدند. گرچه نمی توان منكر اهمیت تفكر و هنر شد، این سرمایه داری بود كه جهان را دگرگون ساخت. تا سال ۱۸۲۰، درآمد سرانه جهان رشد قابل ملاحظه ای نداشت. برای چند قرن پس از سقوط روم، ثروت اروپا عملا تنزل یافت و برخی از مهارت ها و تبحرهای تكنولوژیك روم، مانند سیمان سازی، برای قرن ها به فراموشی سپرده شد. ممكن است گفته شود كه پس از سقوط روم، چین و تمدن اسلامی دستاوردهای بسیار داشته اند. برنستین ضمن پذیرش این بحث می گوید هیچ یك از این تمدن ها نتوانستند به طور جدی سطح رفاه و درآمد سرانه اتباع خویش را افزا
4
یش دهند. حال آنكه در دویست سال گذشته، درآمد سرانه كشورهای پیشرفته صنعتی بیش از ده برابر افزایش یافته است. هرچند شكاف ثروت جوامع ثروتمند و فقیر در بسیاری موارد عمیق تر شده است، در غالب كشورهای كم توسعه نیز درآمد سرانه رشد قابل ملاحظه ای داشته و فقر مطلق در بسیاری جوامع ریشه كن شده است. درآمد سرانه امروز مكزیك بالاتر از درآمد سرانه انگلستان یك سده پیش است .
چه عواملی این رشد بی سابقه را ممكن ساخته اند برنستین از چهار عامل نام می برد: «حق مالكیت»، «متد علمی و عقلایی»، «دسترسی به سرمایه و اعتبار» و «شتاب روزافزون ارتباطات». برخی از این عوامل به تناوب در گذشته نیز وجود داشته اند. اما مجموعه این چهار عامل، نخست برای دورانی در هلند قرن های شانزدهم و هفدهم ظاهر شد و سپس به شكلی پایدار در انگلستان قرن های هفدهم و هجدهم مستقر
شد.